Karlschütt
BIOTOPE: Orchideenreicher Wacholder-Föhren-Wald, ehemalige Hutweide
SCHUTZ: NSG 36 c - Karlschütt in St. Ilgen
alpenkarte.eu
MAI 2024
Karlschütt, Bodenbauer
Vogel-Nestwurz (Neottia nidus-avis)
Akeleiblättrige Wiesenraute (Thalictrum aquilegiifolium)
Berg-Flockenblume (Centaurea montana)
Hartheuspanner (Siona lineata)
Heideland-Tagspanner (Ematurga atomaria)
Trollblume (Trollius europaeus)
Zwerg-Alpenrose (Rhodothamnus chamaecistus)
Silberwurz (Dryas octopetala)
Scheiden-Kronwicke (Coronilla vaginalis)
Rundblättriges Wintergrün (Pyrola rotundifolia)
Schlüsselblumen-Würfelfalter (Hamearis lucina)
Gelbwürfeliger Dickkopffalter (Carterocephalus palaemon)
Alpen-Hagrose (Rosa pendulina)
Schwarzviolette Akelei (Aquilegia atrata)
Schwertblättriges Waldvöglein (Cephalanthera longifolia)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus)
Breitblättriges Knabenkraut (Dactylorhiza majalis), Bodenbauer
Großes Zweiblatt (Neottia ovata)
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
JUNI 2020
Karlschütt, Bodenbauer
Karlschütt
Akelei (Aquilegia vulgaris)
Schwertblättriges Waldvöglein (Cephalanthera longifolia)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus)
Alpen-Waldrebe (Clematis alpina)
Herz-Kugelblume (Globularia cordifolia)
Rundblättriges Wintergrün (Pyrola rotundifolia)
Ostalpen-Meier (Asperula neilreichii)
Rosmarin-Seidelbast (Daphne cneorum)
Trollblume (Trollius europaeus)
Bermuda-Blauauge (Sisyrinchium montanum)
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Mücken-Händelwurz (Gymnadenia conopsea)
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
Gelbwürfeliger Dickkopffalter (Carterocephalus palaemon)
Vogel-Nestwurz (Neottia nidus-avis)
Schneerose (Helleborus niger)
Maiglöckchen (Convallaria majalis)
Bach-Nelkenwurz (Geum rivale), Feuchtwiese Bodenbauer
Breitblättriges Knabenkraut (Dactylorhiza majalis), Feuchtwiese Bodenbauer
NSG 36 c - Karlschütt in St. Ilgen
Fläche: 26,27 ha
Seehöhe: 820 bs 900m
Geschützt seit: 1985
LAND STEIERMARK GEBIETSBESCHREIBUNG:
Das NSG liegt in der mittelmontanen Höhenstufe der nördlichen Randalpen nordnordwestlich von Thörl bzw. dem Weiler Innerzwain am Ausgang des Karlgrabens, der sogenannten „Karlschütt". Den geologischen Untergrund bilden Hangschutt vom darüber liegenden Wettersteinkalk und im Westen auch Kolluvien. Am Schuttkegel haben sich Rohböden bis hin zu Rendzinen entwickelt. Auf dem Schuttkegel etablierten sich unterschiedliche Vegetations-Entwicklungsstadien von vegetationsfreien Bereichen in der Schütt und an der mehrere Meter hohen Böschung, über junge Entwicklungsstadien mit Lavendel-Weide (Salix eleagnos) und Rotföhre (Pinus sylvetsris) an der Böschung selbst bis hin zu lichten Rotföhren-, trockenen Fichten- und Buchenwäldern am alten Schuttkegel.
Die Besonderheiten des Gebietes sind das Massenvorkommen vom Frauenschuh (Cypripedium calceolus) sowie baumförmige Wacholder (Juniperus communis), vorrangig in den lichten Rotföhrenwäldern.
Zoologisch betrachtet sind die jungen Schneeheiden-Kiefernbestände von hoher, naturschutzfachlicher Wertigkeit. Im Biotoptyp Lavendelweiden auf Ruhschutt findet man ein individuenreiches Vorkommen von zwei geschützten Heuschreckenarten der Blauflügeligen Ödlandschrecke (Oedipoda caerulscens) und der Rotflügeligen Schnarrschrecke (Psophus stridulus).
Zahlreiche Schmetterlingsarten besiedeln ebenfalls dieses NSG darunter der vom Aussterben bedrohte Feurige Perlmuttfalter (Fabriciana adippe).
Schutzzweck: Erhaltung eines lichten Rotföhrenwaldes als Standort von baumförmigem Wacholder sowie Frauenschuh und für charakteristische Tier- und Pflanzenarten.
Schutzziele: Gesicherte Wacholderverjüngung sowie Erhaltung des individuenreichen Frauenschuhvorkommens.
Pflanzen
GRIEBL, 2013:
Weißes Waldvöglein (Cephalanthera damasonium)
Schwertblättriges Waldvöglein (Cephalanthera longifolia)
Rotes Waldvöglein (Cephalanthera rubra)
Korallenwurz (Corallorhiza trifida)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus)
Weiße Höswurz (Pseudorchis albida)
Zweiblättrige Waldhyazinthe (Platanthera bifolia)
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
Grüne Hohlzunge (Coeloglossum viride)
Braunrote Stendelwurz (Epipactis atrorubens)
Breitblättrige Stendelwurz (Epipactis helleborine)
Sumpf-Stendelwurz (Epipactis palustris)
Kriechendes Netzblatt (Goodyera repens)
Mücken-Händelwurz (Gymnadenia conopsea)
Wohlriechende Händelwurz (Gymnadenia odoratissima)
Vogel-Nestwurz (Neottia nidus-avis)
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Fliegen-Ragwurz (Ophrys insectifera)
Prächtiges Knabenkraut (Orchis mascula subsp. speciosa)
DEUTSCHMANN, STEFANZL, 1986:
Gemeiner Wacholder (Juniperus communis) - rund 500 Bäume/Sträucher, einer der größten Bestände Österreichs
Akeleiblättrige Wiesenraute (Thalictrum aquilegiifolium)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus) - größtes geschlossenes Vorkommen der Steiermark
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Rundblättriges Wintergrün (Pyrola rotundifolia)
Sumpf-Stendelwurz (Epipactis palustris)
Gemeines Fettkraut (Pinguicula vulgaris)
Fliegen-Ragwurz (Ophrys insectifera)
Quirlblättrige Weißwurz (Polygonatum verticillatum)
Weiße Höswurz (Pseudorchis albida)
Rosmarin-Seidelbast (Daphne cneorum)
Türkenbund (Lilium martagon)
Alpenaurikel (Primula auricula)
Alpen Lein (Linum alpinum)
Weiße Silberwurz (Dryas octopetala)
Nordost-Alpenmohn (Papaver alpinum)
Waldgebiet:
Pinus sylvestris 1
Pinus mugo 1
Juniperus communis 1
Larix decidua +
Picea abies +
Fagus sylvatica +
Acer pseudoplatanus +
Berberis vulgaris +
Sorbus aria +
Sorbus aucuparia r
Lonicera xylosteum r
Lonicera alpigena r
Cornus sanguinea r
Fraxinus excelsior r
Amelanchier ovalis r
Cotoneaster tomentosus r
Salix glabra
Salix nigricans
Salix purpurea
Salix appendiculata
Salix eleagnos
Taxus baccata
Lycopodium annotinum r
Selaginella selaginoides r
Pteridium aquilinum 1
Gymnocarpium robertianum +
Erica carnea 3
Calluna vulgaris +
Vaccinium myrtillus 1
Vaccinium vitis-idaea +
Rhododendron hirsutum +
Rhodothamnus chamaecistus r
Daphne cneorum r
Daphne mezereum r
Rubus saxatilis 1
Petasites paradoxus 1
Mercurialis perennis 1
Helleborus niger +
Silene pusilla +
Euphorbia cyparissias +
Fragaria vesca +
Parnassia palustris +
Lotus corniculatus +
Angelica sylvestris +
Heracleum austriacum +
Gentiana asclepiadea +
Stachys recta +
Adenostyles glabra +
Buphthalmum salicifolium +
Carduus defloratus +
Cirsium erisithales +
Eupatorium cannabinum +
Hieracium sylvaticum +
Leontodon hispidus +
Senecio fuchsii +
Senecio nemorensis r
Tofieldia calyculata +
Linum catharticum +
Pyrola rotundifolia +
Moneses uni flora r
Potentina erecta +
Potentina caulescens r
Valeriana tripteris +
Valeriana montana r
Melampyrum pratense +
Melampyrum sylvaticum r
Aconitum vulparia r
Aquilegia vulgaris r
Clematis alpina r
Hepatica nobilis r
Ranunculus nemorosus r
Thalictrum aquilegiifolium r
Coronilla vaginalis r
Trifolium montanum r
Vicia cracca r
Polygala amara r
Polygala chamaebuxus r
Laserpitium latifolium r
Thesium bavarum r
Thesium alpinum r
Galium lucidum r
Knautia drymeia r
Verbascum nigrum r
Orobanche flava r
Pinguicula alpina r
Pinguicula vulgaris r
Plantago major r
Plantago media r
Ajuga reptans r
Betonica alopecuros r
Thymus praecox r
Phyteuma orbiculare r
Carlina acaulis r
Centaurea jacea r
Centaurea montana r
Crepis paludosa r
Leucanthemum atratum r
Mycelis muralis r
Anthericum ramosum r
Convallaria majalis r
Lilium martagon r
Polygonatum verticillatutn r
Paris quadrifolia r
Solidago virgaurea r
Actaea spicata r
Cypripedium calceolus
Goodyera repens
Dactylorhiza maculata
Dactylorhiza fuchsii
Cephalanthera damasonium
Cephalanthera longifolia
Coeloglossum viride
Corallorhiza trifida
Epipactis atrorubens
Epipactis helleborine
Epipactis palustris
Gymnadenia conopsea
Gymnadenia odoratissima
Leucorchis albida
Listera ovata
Neottia nidus-avis
Ophrys insectifera
Orchis mascula
Platanthera bifolia
Carex alba
Carex fiacca
Luzula albida
Juncus monanthos
Calamagrostis varia
Calamagrostis villosa
Sesleria varia
Melica nutans
Briza media
Brachypodium sylvatcum
Dactylis glomerata
2.Waldrand
Salix appendiculata r
Salix eleagnos r
Salix nigricans r
Salix purpurea r
Papaver sendtneri +
Rumex scutatus +
Rumex sp. +
Biscutella laevigata +
Dryas octopetala +
Globularia cordifolia +
Calamintha alpina +
Campanula cochleariifolia +
Campanula scheuchzeri r
Primula auricula r
Linum alpinum r
Polygala alpestris r
Gentiana clusi i r
Gentianella ciliata r
Antennaria dioica r
Saxifraga caesia r
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
JUNI 2020
Karlschütt, Bodenbauer
Karlschütt
Akelei (Aquilegia vulgaris)
Schwertblättriges Waldvöglein (Cephalanthera longifolia)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus)
Alpen-Waldrebe (Clematis alpina)
Herz-Kugelblume (Globularia cordifolia)
Rundblättriges Wintergrün (Pyrola rotundifolia)
Ostalpen-Meier (Asperula neilreichii)
Rosmarin-Seidelbast (Daphne cneorum)
Trollblume (Trollius europaeus)
Bermuda-Blauauge (Sisyrinchium montanum)
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Mücken-Händelwurz (Gymnadenia conopsea)
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
Gelbwürfeliger Dickkopffalter (Carterocephalus palaemon)
Vogel-Nestwurz (Neottia nidus-avis)
Schneerose (Helleborus niger)
Maiglöckchen (Convallaria majalis)
Bach-Nelkenwurz (Geum rivale), Feuchtwiese Bodenbauer
Breitblättriges Knabenkraut (Dactylorhiza majalis), Feuchtwiese Bodenbauer
NSG 36 c - Karlschütt in St. Ilgen
Fläche: 26,27 haSeehöhe: 820 bs 900m
Geschützt seit: 1985
LAND STEIERMARK GEBIETSBESCHREIBUNG:
Das NSG liegt in der mittelmontanen Höhenstufe der nördlichen Randalpen nordnordwestlich von Thörl bzw. dem Weiler Innerzwain am Ausgang des Karlgrabens, der sogenannten „Karlschütt". Den geologischen Untergrund bilden Hangschutt vom darüber liegenden Wettersteinkalk und im Westen auch Kolluvien. Am Schuttkegel haben sich Rohböden bis hin zu Rendzinen entwickelt. Auf dem Schuttkegel etablierten sich unterschiedliche Vegetations-Entwicklungsstadien von vegetationsfreien Bereichen in der Schütt und an der mehrere Meter hohen Böschung, über junge Entwicklungsstadien mit Lavendel-Weide (Salix eleagnos) und Rotföhre (Pinus sylvetsris) an der Böschung selbst bis hin zu lichten Rotföhren-, trockenen Fichten- und Buchenwäldern am alten Schuttkegel.
Die Besonderheiten des Gebietes sind das Massenvorkommen vom Frauenschuh (Cypripedium calceolus) sowie baumförmige Wacholder (Juniperus communis), vorrangig in den lichten Rotföhrenwäldern.
Zoologisch betrachtet sind die jungen Schneeheiden-Kiefernbestände von hoher, naturschutzfachlicher Wertigkeit. Im Biotoptyp Lavendelweiden auf Ruhschutt findet man ein individuenreiches Vorkommen von zwei geschützten Heuschreckenarten der Blauflügeligen Ödlandschrecke (Oedipoda caerulscens) und der Rotflügeligen Schnarrschrecke (Psophus stridulus).
Zahlreiche Schmetterlingsarten besiedeln ebenfalls dieses NSG darunter der vom Aussterben bedrohte Feurige Perlmuttfalter (Fabriciana adippe).
Schutzzweck: Erhaltung eines lichten Rotföhrenwaldes als Standort von baumförmigem Wacholder sowie Frauenschuh und für charakteristische Tier- und Pflanzenarten.
Schutzziele: Gesicherte Wacholderverjüngung sowie Erhaltung des individuenreichen Frauenschuhvorkommens.
Pflanzen
GRIEBL, 2013:Weißes Waldvöglein (Cephalanthera damasonium)
Schwertblättriges Waldvöglein (Cephalanthera longifolia)
Rotes Waldvöglein (Cephalanthera rubra)
Korallenwurz (Corallorhiza trifida)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus)
Weiße Höswurz (Pseudorchis albida)
Zweiblättrige Waldhyazinthe (Platanthera bifolia)
Fuchs' Knabenkraut (Dactylorhiza fuchsii)
Grüne Hohlzunge (Coeloglossum viride)
Braunrote Stendelwurz (Epipactis atrorubens)
Breitblättrige Stendelwurz (Epipactis helleborine)
Sumpf-Stendelwurz (Epipactis palustris)
Kriechendes Netzblatt (Goodyera repens)
Mücken-Händelwurz (Gymnadenia conopsea)
Wohlriechende Händelwurz (Gymnadenia odoratissima)
Vogel-Nestwurz (Neottia nidus-avis)
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Fliegen-Ragwurz (Ophrys insectifera)
Prächtiges Knabenkraut (Orchis mascula subsp. speciosa)
DEUTSCHMANN, STEFANZL, 1986:
Gemeiner Wacholder (Juniperus communis) - rund 500 Bäume/Sträucher, einer der größten Bestände Österreichs
Akeleiblättrige Wiesenraute (Thalictrum aquilegiifolium)
Frauenschuh (Cypripedium calceolus) - größtes geschlossenes Vorkommen der Steiermark
Großes Zweiblatt (Listera ovata)
Rundblättriges Wintergrün (Pyrola rotundifolia)
Sumpf-Stendelwurz (Epipactis palustris)
Gemeines Fettkraut (Pinguicula vulgaris)
Fliegen-Ragwurz (Ophrys insectifera)
Quirlblättrige Weißwurz (Polygonatum verticillatum)
Weiße Höswurz (Pseudorchis albida)
Rosmarin-Seidelbast (Daphne cneorum)
Türkenbund (Lilium martagon)
Alpenaurikel (Primula auricula)
Alpen Lein (Linum alpinum)
Weiße Silberwurz (Dryas octopetala)
Nordost-Alpenmohn (Papaver alpinum)
Waldgebiet:
Pinus sylvestris 1 Pinus mugo 1 Juniperus communis 1 Larix decidua + Picea abies + Fagus sylvatica + Acer pseudoplatanus + Berberis vulgaris + Sorbus aria + Sorbus aucuparia r Lonicera xylosteum r Lonicera alpigena r Cornus sanguinea r Fraxinus excelsior r Amelanchier ovalis r Cotoneaster tomentosus r Salix glabra Salix nigricans Salix purpurea Salix appendiculata Salix eleagnos Taxus baccata
Lycopodium annotinum r Selaginella selaginoides r Pteridium aquilinum 1 Gymnocarpium robertianum +
Erica carnea 3 Calluna vulgaris + Vaccinium myrtillus 1 Vaccinium vitis-idaea + Rhododendron hirsutum + Rhodothamnus chamaecistus r Daphne cneorum r Daphne mezereum r Rubus saxatilis 1 Petasites paradoxus 1 Mercurialis perennis 1 Helleborus niger + Silene pusilla + Euphorbia cyparissias + Fragaria vesca + Parnassia palustris + Lotus corniculatus + Angelica sylvestris + Heracleum austriacum + Gentiana asclepiadea + Stachys recta + Adenostyles glabra + Buphthalmum salicifolium + Carduus defloratus + Cirsium erisithales + Eupatorium cannabinum + Hieracium sylvaticum + Leontodon hispidus + Senecio fuchsii + Senecio nemorensis r Tofieldia calyculata + Linum catharticum + Pyrola rotundifolia + Moneses uni flora r Potentina erecta + Potentina caulescens r Valeriana tripteris + Valeriana montana r Melampyrum pratense + Melampyrum sylvaticum r Aconitum vulparia r Aquilegia vulgaris r Clematis alpina r Hepatica nobilis r Ranunculus nemorosus r Thalictrum aquilegiifolium r Coronilla vaginalis r Trifolium montanum r Vicia cracca r Polygala amara r Polygala chamaebuxus r Laserpitium latifolium r Thesium bavarum r Thesium alpinum r Galium lucidum r Knautia drymeia r Verbascum nigrum r Orobanche flava r Pinguicula alpina r Pinguicula vulgaris r Plantago major r Plantago media r Ajuga reptans r Betonica alopecuros r Thymus praecox r Phyteuma orbiculare r Carlina acaulis r Centaurea jacea r Centaurea montana r Crepis paludosa r Leucanthemum atratum r Mycelis muralis r Anthericum ramosum r Convallaria majalis r Lilium martagon r Polygonatum verticillatutn r Paris quadrifolia r Solidago virgaurea r Actaea spicata r Cypripedium calceolus Goodyera repens Dactylorhiza maculata Dactylorhiza fuchsii Cephalanthera damasonium Cephalanthera longifolia Coeloglossum viride Corallorhiza trifida Epipactis atrorubens Epipactis helleborine Epipactis palustris Gymnadenia conopsea Gymnadenia odoratissima Leucorchis albida Listera ovata Neottia nidus-avis Ophrys insectifera Orchis mascula Platanthera bifolia Carex alba Carex fiacca Luzula albida Juncus monanthos Calamagrostis varia Calamagrostis villosa Sesleria varia Melica nutans Briza media Brachypodium sylvatcum Dactylis glomerata 2.Waldrand Salix appendiculata r Salix eleagnos r Salix nigricans r Salix purpurea r Papaver sendtneri + Rumex scutatus + Rumex sp. + Biscutella laevigata + Dryas octopetala + Globularia cordifolia + Calamintha alpina + Campanula cochleariifolia + Campanula scheuchzeri r Primula auricula r Linum alpinum r Polygala alpestris r Gentiana clusi i r Gentianella ciliata r Antennaria dioica r Saxifraga caesia r